De Sovjet-Unie in de tijd van Boelgakov
Om de satire van De meester en Margarita te kunnen begrijpen moet je natuurlijk de context kennen waarin ze zich afspeelt. Boelgakov, geboren in 1891, beleefde zijn jeugd en adolescentie in de laatste jaren van het regime van tsaar Nicolaas II (1868-1918). Tijdens de burgeroorlog na de revolutie stond hij aan de zijde van de Witten.
Toen Stalin aan de macht kwam kreeg Boelgakov het moeilijk. Zijn verhalen, romans en toneelstukken konden op veel succes bij het publiek rekenen, maar werden door de staatscritici verguisd en door de autoriteiten verbannen. Hoewel Stalin zelf zei dat hij een liefhebber was van het theaterwerk van Boelgakov, was het hem toch verboden om te publiceren en werden de opvoeringen van zijn toneelstukken verboden.
In het hoofdstuk Historische en politieke context kan u lezen hoe de Sovjet-unie ontstond en hoe het land onder Stalin functioneerde, met een speciale aandacht voor de geheime politie, die in De meester en Margarita, maar ook in het dagelijkse leven van de burgers, een grote rol speelde. We beschrijven ook opvallende overeenkomsten van de praktijken van toen met deze in de Russische Federatie onder Vladimir Poetin.
In het hoofdstuk Economische context gaat het vooral over twee andere belangrijke thema's uit de roman: de woonpolitiek en het valutabeleid.
In het hoofdstuk Sociale en culturele context worden enkele sociale en culturele aspecten beschreven van de Russische samenleving die onder de Stalinperiode niet anders waren dan voorheen of nadien. Maar die toch kunnen helpen om sommige aspecten van de roman beter te begrijpen.
In het hoofdstuk Het literaire landschap gaat het niet alleen om de omgeving waarin schrijvers als Boelgakov moesten trachten te overleven, maar ook over Aleksandr Poesjkin (1799-1837), die vaak vermeld wordt in De meester en Margarita, en die ook vandaag nog van grote betekenis is voor alle Russen.
In het hoofdstuk Het muzikale landschap beschrijven we de soundtrack van het leven Boelgakov met, onder andere, de opkomende Jazz muziek, de door de staat gecontroleerde onderneming voor de productie, opslag en distributie van geluidsopnamen Мелодия [Melodija], en de ondergrondse muziek geproduceerd door de Russische barden.
In het hoofdstuk Propaganda beschrijven we hoe de propaganda in de Sovjet-Unie alles deed om de ideologie van de partij te bevorderen, en opnieuw vonden we opmerkelijke overeenkomsten met de praktijken in de Russische Federatie onder Vladimir Poetin.
Klik op het menu-pictogram aan de rechterkant om meer informatie over de context van de roman te lezen.