Inleiding
De economische context van De meester en Margarita is gekenmerkt door het begrip collectivisering. Alles was van de staat, en dat had zijn gevolgen. Tot op de dag van vandaag ervaren veel Moskovieten dat zelfs nog, want velen wonen ook nu nog in kleine appartementen, waarvan de ingangen, brievenbussen, liften en andere gemeenschappelijke onderdelen slecht onderhouden worden of die zelfs volledig verwaarloosd zijn. Een чистый подъезд (tsjistij podjezd) of propere inkomhal is voor bijna alle Moskovieten nog een verre droom.
We vinden Boelgakovs weerzin tegen de woonomstandigheden uitgebreid terug in de roman, maar ook in zijn dagboeken en in de vele brieven die hij schreef naar vrienden en familieleden.
In de roman komt ook het thema van de vreemde valuta ruim aan bod. Omdat het aanbod van goederen sterk verschilde van de overvloed in de westerse wereld werd de Sovjeteconomie sterk afgeschermd van de buitenlandse economieën. Maar je kon wel, als je tenminste tot de juiste klasse behoorde, je dollars te gelde maken in speciale valutawinkels. Maar Koroviev en Behemoth wisten daar wel raad mee.
Wat vreemde valuta betreft: de Sovjetburgers in Boelgakovs tijd kenden ook een soort van intern vreemd betaalmiddel. De meeste mensen denken immers dat de roebel de munteenheid van de Sovjetunie was. En ten dele was dat ook zo. Maar Boelgakov gebruikt in De meester en Margarita steevast het woord червонец (tsjernovets) om een bankbiljet aan te duiden waarmee voortdurend vreemde dingen gebeuren. Hoe dat komt wordt in dit deel van de website uitgelegd.
U kan het menu rechtsboven gebruiken om er méér over te lezen.