Valse vlagoperaties in 2014
Wat voorafging
Bij de Oekraïense presidentsverkiezingen van 2004 kwam aanvankelijk de pro-Russisch gezinde Viktor Fedorovitsj Janoekovitsj (°1950) als winnaar uit de bus. De uitslag van de verkiezingen werd echter door een groot deel van de bevolking niet geaccepteerd, wat leidde tot de Oranjerevolutie. De uitslag werd uiteindelijk ongeldig verklaard waarna er nieuwe verkiezingen werden gehouden. Deze werden gewonnen door de pro-Europese Viktor Andrijovitsj Joesjtsjenko (°1954). De verkiezing werd grondig verstoord toen het gezicht van de charismatische Joesjtsjenko werd vervormd als gevolg van een dioxinevergiftiging. Bij de verkiezingen van 2010 werd de pro-Russische Janoekovitsj echter alsnog verkozen tot president.
Viktor Andrijovitsj Joesjtsjenko
In november 2013 weigerde Janoekovitsj, na druk vanuit Rusland, het associatieverdrag met de Europese Unie, dat door zijn voorganger Joesjtsjenko was opgestart, te ratificeren en koos hij in plaats daarvan tot nauwere economische betrekkingen met Rusland. Hierop werd Oekraïne het toneel van grootschalige demonstraties, die aanvankelijk pro-Europa waren, maar in januari 2014 steeds meer het karakter kregen van een volksopstand tegen de regering van Janoekovitsj.
Viktor Fedorovitsj Janoekovitsj
Op 21 februari 2014 verdween president Janoekovytsj uit Kyiv, om eerst naar Charkiv te vluchten, vervolgens naar de Krim en uiteindelijk naar Rusland.
Uniformen zonder kentekens
Eind februari begonnen gewapende bendes overheidsgebouwen op de Krim in te nemen. Ze droegen uniformen zonder kentekens. Volgens het Kremlin waren het Oekraïense rebellen, maar het was voor iedereen duidelijk dat het Rusische soldaten waren die op 22 en 23 februari de grens waren overgestoken. Door te ontkennen dat het Russische soldaten waren misleidde Poetin niet alleen de buitenwereld, maar ook zijn eigen bevolking. Pas op 1 maart 2014 kreeg Poetin immers van de Russische Federatieraad de toelating om de Russische strijdkrachten in te zetten in Oekraïne.
In april begonnen verschillende gewapende groepen, ook weer gekleed in uniformen zonder kentekens, grondgebied in de provincies Donetsk en Loehansk in het Oosten van Oekraïne – de zogenaamde Donbas – in te nemen. Het waren opnieuw Russische soldaten die zich voordeden als lokale zelfverdedigingstroepen. Het Kremlin heeft steeds ontkend dat het betrokken was bij het conflict. Nochtans stonden deze troepen onder leiding van militair expert Igor Vsevolodovitsj Girkin (°1970), ook bekend als Igor Strelkov, die tot het jaar voordien nog kolonel was van de FSB.
Igor Vsevolodovitsj Girkin (Strelkov)
In eigen land begon het voor Poetin moeilijk te worden om de Russische betrokkenheid geheim te houden. Ele dag sneuvelden immers Russische soldaten in deze «niet-bestaande oorlog». Hun lichamen werden als Груз 200 [Groez 200] of Lading 200 konvooien in vrachtauto’s teruggevoerd naar Rusland. Lading 200 is de code die algemeen in Rusland wordt gebruikt voor het repatriëren van dode lichamen van op het slagveld. Boris Jefimovitsj Nemtsov (1959-2015), ooit vicepremier onder president Boris Nikolajevitsj Jeltsin (1931-2007), werd vermoord kort nadat hij had bekendgemaakt dat hij een rapport over de Russische betrokkenheid in Oekraïne zou publiceren onder de titel Путин. Война. [Poetin. Vojna] of Poetin. Oorlog. Na de dood van Nemtsov hebben enkele van zijn collega's het rapport verder afgewerkt en via het internet verspreid. Klik op de pijl hieronder om het rapport van Nemtsov te downloaden.
De rebellen schoten op 17 juli vlucht MH17 van Malaysian Airlines neer, waarbij 298 mensen omkwamen. Zij waren opgeleid door diezelfde Girkin, die daarvoor op 17 november 2022 bij verstek veroordeeld werd tot levenslange opsluiting.
De gevechten tussen de rebellen en het Oekraïense leger werden heviger, Oekraïne verdubbelde zijn offensief en de rebellen leken op het punt te staan om overspoeld te worden. In augustus wierp het Kremln de maskers af en escaleerde Rusland van het heimelijk steunen van de rebellen naar het openlijk binnenvallen met Russische militaire troepen.
De Russische wet voorziet niet in de unilaterale toetreding van delen van buitenlandse staten tot de Russische Federatie. Volgens de Russische grondwet wordt de toelating van nieuwe federale onderdanen geregeld door het federale constitutionele recht (art. 65.2).
Om te kunnen overgaan tot een formele juridische annexatie en opname in het Russische staatsbestel moest de Krim zich eerst onafhankelijk verklaren, de erkenning van Rusland krijgen en dan een verzoek indienen tot aansluiting op basis van een volksraadpleging. Deze procedure werd ook in 2022 gebruikt bij de Russische annexatie van de Oekraïense oblasten Donetsk, Cherson, Loehansk en Zaporizja.