Boelgakov onder vuur in Rusland en in Oekraïne

29 juli 2014

Het lijkt er sterk op dat zowel de Russische als de Oekraïense autoriteiten nostalgie voelen voor het Stalin-tijdperk. Ze willen niet alleen met elkaar vechten op het slagveld, ze willen ook met elkaar concurreren op het vlak van intellectuele domheid door het inperken van culturele vrijheden. In beide landen liggen de werken van Boelgakov onder vuur.

Sinds het begin van deze maand al, nadat de Russische Doema een wet had uitgevaardigd die het vloeken in het openbaar verbiedt met ingang van 1 juli 2014, werden sterke aanbevelingen uitgevaardigd over wat mag worden onderwezen op scholen op het vlak van Russische literatuur, en over wat moet worden verwijderd. Tatjana uit Evgeni Onegin van Aleksandr Poesjkin wordt beschouwd als een goed rolmodel, omdat ze er in slaagt om haar passie te overwinnen, terwijl De meester en Margarita van Michail Boelgakov daarentegen als «gevaarlijk» wordt bestempeld, en geen deel meer mag uitmaken van het curriculum. Er werden al eenvormige teksten en handboeken besteld die in de komende jaren worden geïntroduceerd.

En gisteren, 28 juli 2014, heeft het Oekraïense ministerie van Cultuur een verbod uitgevaardigd op de distributie van twee Russische films die ervan beschuldigd worden «minachting» te vertonen tegenover Oekraïne en een «verdraaiing van historische feiten in het voordeel van Rusland». Eén van de films in kwestie is De Witte Garde, geregisseerd door Sergej Snezjkin, en gebaseerd op gelijknamige roman van Boelgakov. «Volgens de deskundigen die deze film hebben beoordeeld, toont hij minachting voor de Oekraïense taal, de mensen en de staat, en een aantal feiten zijn verdraaid in het voordeel van Rusland», zei het ministerie van Cultuur in een online verklaring.

Het ministerie deelde ook mee dat een distributielicentie voor de film werd geweigerd, en dat het verboden is om de film te vertonen in de bioscopen en op televisie. «Andere sancties op het vlak van cultuur kunnen volgen», voegde het ministerie er aan toe.

We krijgen de indruk dat zowel in de Russische Federatie als in Oekraïne een nieuwe generatie van potentaten is opgestaan die perfect geschikt zijn als prototypes voor de personages van Latoenski, Ariman, Semplejarov, Berlioz en Lavrovitsj uit De meester en Margarita. Ongetwijfeld gevolgd door dommere opportunisten vergelijkbaar met Bosoj, Mogarytsj, Poplavski en Varenoecha. Als Michail Boelgakov vandaag leefde, zou hij meer dan genoeg materiaal hebben voor De meester en Margarita - Het vervolg.

Hopelijk ervaren zowel de Russische als de Oekraïense leiders gauw dat manuscripten niet branden.


Deze pagina delen |